„Po co pytać? Aby dowiedzieć się, jak samorząd daje sobie radę z realnymi problemami społeczności, za którą odpowiada i która udzieliła mu mandatu. Obywatelski monitoring jest szczególnie istotny, bowiem pokazuje, że uczestnictwo w demokracji jest czymś więcej niż wrzuceniem raz na 4 lata karty wyborczej do urny. Demokracja wymaga „praktykowania”. Szczególnie na poziomie lokalnym trzeba przypominać, że samorząd to wspólnota mieszkańców a nie jej władze. Pamiętajmy jednak, że takie postawienie sprawy zobowiązuje wszystkich: nie tylko władze, ale także mieszkańców i organizacje (…)” Kuba Wygnański (www.maszglos.pl).
Przedstawiciele 60 organizacji i grup nieformalnych z całej Polski (również naszej Fundacji) działających w ramach akcji „Masz głos, masz wybór”, w dniach 15-16 czerwca gościło w Warszawie na konferencji „Samorząd a organizacje społeczne – współpraca i odpowiedzialny monitoring władzy”. Dwudniowe spotkanie rozpoczęli Anna Rozicka, dyrektor Fundacji im. Stefana Batorego i Przemysław Radwan-Rohrenschef, dyrektor Stowarzyszenia Szkoła Liderów, by oddać glos prof. Michałowi Kuleszy, który szczególne znaczenie przypisał podstawowemu zadaniu uczestników akcji, którym jest informowanie mieszkańców, o tym co się dzieje w gminie, jak jest zarządzana, jakie są problemy. Mieliśmy również możliwość wysłuchania uczestników dyskusji panelowej na temat zasad prowadzenia monitoringu władz lokalnych. Drugiego dnia odbyło się seminarium „ABC samorządu terytorialnego” prowadzone przez Aleksandrę Wolską oraz Adama Grzegrzółkę. To dzień, w którym otrzymaliśmy potężną dawkę wiedzy nt kompetencji władz lokalnych, zasad funkcjonowania samorządu oraz dostępu do informacji publicznej. Podczas 6-godzinnych warsztatów poruszone zostały tematy obejmujące praktyczne umiejętności z zakresu komunikacji, a więc umiejętności niezbędnych do prowadzenia monitoringu. „Demokracja nie kończy się na uczestnictwie w akcie wyborczym. Potrzebna jest obywatelska debata – jako „stały fragment gry” pomiędzy samorządem a mieszkańcami (…). Składane mieszkańcom obietnice wyborcze to nie cukierek dla dziecka, lecz fragment debaty o strategii rozwoju gminy. Nie ma dobrego samorządu bez silnych organizacji pozarządowych i bez stałego, merytorycznego kontaktu samorządu z mieszkańcami. Ten kontakt nie może być jednostronny, lecz musi polegać na nieustannej dyskusji i wymianie informacji oraz poglądów. Więcej – „spotkania z burmistrzem”, o które tu chodzi, to dopiero początek. Nie ma przecież społeczeństwa obywatelskiego bez rozwiniętej komunikacji społecznej, bez debaty publicznej – na co dzień, nie tylko na spotkaniach z władzami, lecz w mediach lokalnych, w klubie dyskusyjnym, w szkole, w parafii. Potrzebne są elity lokalne, zdolne do aktywnego udziału w takiej debacie. Wielokrotnie zostało dowiedzione, że bez tego nie ma mowy o sukcesie gminy”. prof. Michał Kulesza (www.maszglos.pl) Szczegółowy opis przedsięwzięć podejmowanych w ramach akcji oraz relacja z konferencji zamieszczona jest na stronie Fundacji im. Stefana Batorego – organizatorów Akcji „Masz glos, masz wybór” www.maszglos.pl
HISTORIA PROGRAMU
MASZ GŁOS – MASZ WYBÓR. SAMORZĄD JEST TWÓJ!
program Fundacji im. Stefana Batorego w latach 2002 – 2007
CELEM PROGRAMU było propagowanie aktywności obywatelskiej oraz wzmocnienie u wyborców i wybieranych poczucia współodpowiedzialności za podejmowane decyzje poprzez weryfikację obietnic wyborczych składanych przez kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów w bezpośrednich wyborach z października 2002r.
DZIAŁANIA:
2002 r.
Przeprowadzono kampanię informacyjną zachęcającą do udziału w bezpośrednich wyborach samorządowych jesienią 2002r.; (Fundacja Batorego, FRDL, SPLOT, MFEE i Gazeta Wyborcza). Zbadano obietnice wyborcze składane przez kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów (FRDL, SPLOT, MFEE). Przeprowadzono badania ankietowe z 257 kandydatami. Wybory wygrało 116. Fundacja Batorego sporządziła raport wstępny.
2003 r.
Pierwsza weryfikacja obietnic wyborczych (FRDL – 44 gminy: woj. kujawsko-pomorskie, małopolskie, opolskie, podlaskie, świętokrzyskie, wielkopolskie i zachodniopomorskie; SPLOT – pozostałe województwa – 72 gminy). W dwóch gminach nie uzyskano informacji niezbędnych do wypełnienia ankiety, w jednej z gmin kandydat mimo wygranych wyborów zrezygnował z objęcia stanowiska.
2004 r.
Wrzesień-październik – druga weryfikacja obietnic wyborczych (FRDL – 41 gmin). W dwóch gminach nie uzyskano informacji niezbędnych do wypełnienia ankiety, w jednej z gmin kandydat zrezygnował ze stanowiska. Po badaniach Fundacja Batorego przygotowała raport oceniający stopień realizacji obietnic wyborczych w połowie kadencji.
2005 r.
Nie weryfikowano obietnic wyborczych. Fundacja Batorego opracowała nową ankietę weryfikacyjną.
2006 r.
Rozpoczęła się szersza akcja promocyjna. Do projektu włączyło się Stowarzyszenie Liderów Lokalnych i zaangażowano do współpracy wiele organizacji pozarządowych. W akcji uczestniczyło 340 organizacji pozarządowych z całego kraju. Efektem akcji były przedwyborcze debaty publiczne przeprowadzone w ponad 137 gminach. W 246 miejscowościach przeprowadzono lokalne kampanie zachęcające do udziału w wyborach. W 7 stacjach telewizyjnych, 23 kinach i 42 rozgłośniach radiowych ukazały się spoty mobilizujące obywateli do udziału w wyborach 12 listopada. Fundacji Batorego przedstawiła raport z wynikami weryfikacji obietnic wyborczych z 2002r.
2007 r.
Kontynuacja projektu. Więcej informacji na stronie www.maszglos.pl
Materiały uzyskane dzięki uprzejmości Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej www.frdl.org.pl, realizatora akcji w latach wcześniejszych. W 2007 roku, do akcji włączyła się Fundacja Inicjatyw Kulturalnych wraz z radomszczańskim Ochotniczym Hufcem Pracy. Partnerzy akcji Partnerami w akcji „Masz glos, masz wybór” są:
* Fundacja Wspomagania Wsi,
* Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych OFOP,
* Sieć Wspierania Organizacji Pozarządowych SPLOT,
* Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL,
* Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich,
* Wspólnota Robocza Organizacji Socjalnych WRZOS,
* Związek Biur Porad Obywatelskich.
Patronem medialnym akcji jest portal www.ngo.pl